รีวิว Fantastic Mr Fox คุณจิ้งจอกจอมแสบ
เรื่องราวของคุณจิ้งจอกผู้เคยใช้ชีวิตแบบไร้จุดหมายกับการวิ่งราวไก่ของชาวนาในยามดึก แต่ต้องละทิ้งความแสบเพื่อมารับบทความเป็นพ่อ แต่ความหัวดื้อและความซ่าของเขา ทำให้อดไม่ได้ที่จะขโมยอีกครั้งก่อนวางมือ
โดยเลือกที่จะบุกไร่ของชาวนาที่ขึ้นชื่อว่าโหดที่สุดนี่คือ เรื่องราวของการก้าวล้ำการรับผิดชอบต่อครอบครัว การผจญภัยยามดึก มิตรภาพ และการแก้แค้นของเขา อนิเมะ
Roald Dahl แต่งวรรณกรรมเยาวชนเรื่อง Fantastic Mr. Fox (1970) จินตนาการตัวเองคือ Mr. Fox สุนัขจิ้งจอกผู้มีความเฉลียวฉลาดเก่งกาจ สุดมหัศจรรย์เป็นที่หนึ่ง เพื่อให้ภรรยาและลูกๆเกิดความภาคภูมิใจในตนเอง เพราะชีวิตจริงของเขาก็มิได้สวยเลิศหรูเหมือนในนิยายเลยสักนิด, “ต้องดู
ให้ได้ก่อนตาย”ในชีวิตจริงของ Roald Dahl (1916 – 1990) นักเขียนนิยายเด็กชื่อดัง สัญชาติอังกฤษ เมื่อได้แต่งงานกับภรรยานักแสดง Patricia Neal (1926 – 2010) เมื่อปี 1953
ลูกสาวคนโต Olivia Twenty เกิดปี 1955 เสียชีวิตปี 1962 จากโรคหัดลูกชายคนที่สาม Theo Matthew ตอนอายุ 4 เดือนประสบอุบัติเหตุ ทุกข์ทรมานจากภาวะโพรงสมองคั่งน้ำปี 1965 ระหว่าง Neal กำลังตั้งครรภ์ลูกคนที่ 5 ป่วยเป็นโรคหลอดเลือดสมองโป่งพอง พูดไม่ได้อยู่เป็นเดือนๆ
นิยาย Fantastic Mr. Fox ตีพิมพ์ปี 1970 นั่นแปลว่า Dahl เขียนเรื่องนี้ขึ้นในช่วงเวลาที่สภาวะจิตใจอยู่ในจุดต่ำสุดๆ ปัญหาต่างๆมากมายรุมเร้าจนอยากจะมุดแทรกแผ่นดินหนี แต่แล้วเขาก็คิดแผนการสุดมหัศจรรย์ขึ้นมาได้ สิ่งสำคัญไม่ใช่การเผชิญหน้ากับปัญหา แต่คือวิธีการรับมือปรับเปลี่ยนตัวเองต่างหาก!
Wesley Wales Anderson (เกิดปี 1969) ผู้กำกับสร้างภาพยนตร์สัญชาตอเมริกัน เกิดที่ Houston, Texas พ่อ-แม่หย่าร้างตอนเขาอายุ 8 ขวบ พี่น้องสามคนเป็นลูกคนกลาง พี่ชาย Mel เป็นหมอ น้องชาย Eric Chase นักเขียนและศิลปิน ร่วมงานออกแบบศิลป์กับ Wes หลายครั้ง, วัยเด็กชื่น
ชอบการเล่นกล้อง Super 8 ของพ่อ เพ้อฝันอยากเป็นนักเขียน ระหว่างเรียนทำงานเป็นคนฉายภาพยนตร์ จบจาก University of Texas at Austin สาขาปรัชญา ร่วมรุ่นสนิทสนม Owen Wilson กำกับภาพยนตร์เรื่องแรก Bottle Rocket (1996) ดัดแปลงจากหนังสั้นของสองพี่น้อง Wilson
(Luke กับ Owen) แม้ไม่ทำเงินนักแต่ได้รับคำวิจารณ์ดีล้นหลาม, Rushmore (1998), The Royal Tenenbaums (2001), The Life Aquatic with Steve Zissou (2004), The Darjeeling Limited (2007) ฯ
รีวิว Fantastic Mr Fox คุณจิ้งจอกจอมแสบ (2009)
อิทธิพลของการที่เป็นหนังสือเล่มแรกในชีวิต แม่ซื้อให้ตอนอายุ 7 ขวบ ส่งผลต่อ Anderson หลงใหลในสัตว์หน้าขน Mr. Fox คลั่งไคล้ความเฉลียวฉลาด เก่งกาจ เอาตัวรอดได้ทุกสถานการณ์ เปรียบดั่งฮีโร่วีรบุรุษ แถมยังทำให้ชอบการขุดดิน ร่วมกับสองพี่น้องขุดอุโมงค์สร้างป้อมปราการ
เวลาไปเที่ยวทะเลคนอื่นสร้างปราสาท บ้านนี้ท้าแข่งกันขุดทรายใครเร็วลึกกว่ากัน!Anderson มีความสนใจดัดแปลงสร้าง Fantastic Mr. Fox มาตั้งแต่ก่อนเข้าวงการ (เพราะเป็นเรื่องที่ยังไม่เคยกลายเป็นภาพยนตร์มาก่อน) พยายามคะยั้นคะยอโปรดิวเซอร์ทั้งหลายที่เคยร่วมงานให้ใช้เส้นสาย
ขอซื้อลิขสิทธิ์ จนประมาณปี 2001 มีโอกาสพบเจอ Felicity ‘Liccy’ Dahl ภรรยาหม้าย(คนที่สอง)ของ Dahl พูดคุยกันอย่างถูกคอ ภายหลังจึงมอบสิทธิ์ดัดแปลงให้เมื่อปี 2004
ตอนที่ Anderson สร้าง The Life Aquatic with Steve Zissou (2004) มีโอกาสรู้จัก Henry Selick ผู้กำกับอนิเมชั่น Stop-Motion ชื่อดังจาก The Nightmare Before Christmas (1993), James and the Giant Peach (1996) ติดต่อให้มาเป็น Animation Director ซึ่งก็เกิดความประทับ
ใจอย่างยิ่ง เลยชักชวนให้มาร่วมสร้าง Fantastic Mr. Fox แต่ภายหลังเมื่อ Coraline (2009) ได้รับไฟเขียว เลยขอถอนตัวออกจากทีมแต่ก็ยังให้คำแนะนำ ติดตามความคืบหน้าของโปรเจคกันอยู่เรื่อยๆ อนิเมะออนไลน์
ดัดแปลงบทภาพยนตร์ร่วมกับ Noah Baumbach (เกิดปี 1969) ผู้กำกับ/นักเขียนบท สัญชาติอเมริกัน เคยร่วมงานกับ Anderson เรื่อง The Life Aquatic with Steve Zissou (2004), พวกเขาได้ขออนุญาต Liccy มาทำงานยัง Gipsy House บ้านหลังเก่าของ Dahl ที่เคยซื้อไว้ปักหลัก
ทำงาน/พักอาศัยตั้งแต่ปี 1954 เพื่อซึมซับบรรยากาศ และได้พบเห็นอะไรหลายๆอย่างอ้างอิงได้กับสิ่งที่อยู่ในผลงานเพราะเนื้อหาในนิยายไม่เพียงพอต่อการดัดแปลงเป็นภาพยนตร์ เลยต้องมีการแก้ไขปรับเปลี่ยนเพิ่มเติมเรื่องราวหลายๆอย่างเข้าไป อาทิ
Prologue การโจรกรรมฟาร์ม Berk’s Squab ทำให้ Mr. Fox ครุ่นคิดแผนการเอาตัวรอดด้วยการขุดดินเป็นครั้งแรกลูกๆของ Mr. Fox เดิมมี 4 ตัว (เท่ากับลูกของ Dahl ที่เหลืออยู่ขณะนั้น) รวบให้เหลือเพียงหนึ่งเดียว Ash กับญาติห่างๆ Kristofferson และใส่
ประเด็นปมเด่น ปมด้อยให้กับพวกเขาการแข่งขันกีฬา Whack-Batไคลน์แม็กซ์ กับฉากแอ๊คชั่นต่อสู้แบบเว่อวังอลังการฉากจบใหม่ในห้างสรรพสินค้า
เกร็ด: ตอนจบของนิยายลงท้ายแค่ Boggis, Bunce, Bean ยังคงนั่งเฝ้ารอสุนัขจิ้งจอกอยู่ตรงปากหลุม รอคอยวันที่พวกมันจะหิวโหยจนต้องขึ้นมาหาอาหาร และข้อสรุปของผู้เขียน
ความรู้สึกหลังดู
Mr. Fox (พากย์เสียงโดย George Clooney) มีชีวิตครอบครัวที่น่าเบื่อหน่ายกับภรรยา Felicity (พากย์เสียงโดย Meryl Streep) และลูกชายไม่เอาอ่าว Ash (พากย์เสียงโดย Jason Schwartzman) ทำงานเป็นนักเขียนบทความลงหนังสือพิมพ์ที่ไม่ค่อยมีใครอ่าน ต้องการย้ายบ้านออกจากโพรง
รูหนู ไปดูสถานที่ใต้ต้นไม้ พร้อมกับคำเตือนจากทนาย Clive Badger (พากย์เสียงโดย Bill Murray) ถึงสามเจ้าของฟาร์มบริเวณใกล้เคียง ประกอบด้วย
Walter Boggis (พากย์เสียงโดย Robin Hurlstone) เจ้าของฟาร์มไก่ น่าจะประสบความสำเร็จที่สุดในโลก เป็นคนอ้วนป้อมน้ำหนัก 339 กิโลกรัม กินไก่วันละ 3+1 เวลา (เช้า, กลางวัน, เย็น, และของว่าง) รวมแล้ว 12 ตัวต่อวัน
Nathan Bunce (พากย์เสียงโดย Hugo Guinness) เจ้าของฟาร์มเป็ดและห่าน รูปร่างผอมเตี้ย ความสูงอยู่กึ่งกลางระหว่างมนุษย์กับคนแคระ (ประมาณ 4 ฟุต) อาหารโปรดคือโดนัท Home Made สอดไส้ตับห่าน
Franklin Bean (พากย์เสียงโดย Michael Gambon) เจ้าของฟาร์มไก่งวงและไร่แอปเปิ้ล วันๆสูบบุหรี่กับดื่มเหล้าแอปเปิ้ล (Cider) กลั่นจากโรงงานของตนเอง รูปร่างผอมแห้งเหมือนปากกา แต่ฉลาดหลักแหลมเหมือนเชือกแส้ และน่าจะเป็นคนน่ากลัวสุดในโลก ดูอนิเมะออนไลน์
เพราะความต้องการชีวิตตื่นเต้นท้าทาย Mr. Fox เลยหวนกลับสู่อาชีพดั้งเดิมของตนเองอีกครั้ง โจรกรรมฟาร์มทั้งสามแบบไม่มีใครจับได้ไล่ทัน สร้างความเคียดแค้นจนพวกเขาสุมหัวรวมตัวกัน ใช้รถแทรกเตอร์ขุดทำลายต้นไม้ ปืนยิงได้เพียงหาง เฝ้ารอคอยอยู่ตรงหลุม เพราะคิดว่าสักวันต้อง
สุนัขจิ้งจอกหัวขโมยพวกนี้ต้องโผล่ออกมาหาอะไรกิน แต่กลับถูกตลบหลังสูญเสียทุกอย่างหมดสิ้นปกติแล้วการพากย์เสียงของภาพยนตร์อนิเมชั่น มักมีลักษณะตัวใครตัวมัน กล่าวคือใครคิวงานว่างวันไหนก็เดินทางมาเข้าห้องอัดวันนั้น แต่ความต้องการของผู้กำกับ Anderson พยายามนัดหมาย
ทุกคนให้มาพบเจอพร้อมกัน แล้วพาไปยังสถานที่จริงนอกสตูดิโอ อาทิ ในป่า, ห้องใต้หลังคา, คอกม้า ฯ เพื่อสร้างบรรยากาศ และให้เกิดความสัมพันธ์/เคมีระหว่างนักแสดง ผลลัพท์ออกมาจะได้มีความสมจริงยิ่งๆขึ้นไป
การพากย์เสียงของ Clooney เจ๋งเป้งมากทีเดียว เท่ห์ๆ กวนๆ เก๋าจัด มากประสบการณ์ แบบตอนแสดง Ocean’s Trilogy ไม่ผิดเพี้ยน อัดแน่นด้วยพลังลูกสูบที่พร้อมขับเคลื่อนให้ตัวละครมีชีวิตชีวาอยู่ตลอดเวลา ยิ่งพอเห็นคลิปด้านบนซูฮกเลยว่า ทุ่มเทแบบสุดๆจริงๆ คงสนุกมาด้วยแหละ Over-Acting แบบไม่ต้องวิตกกังวลมาก (เพราะบันทึกแต่เสียง ไม่ได้ต้องเห็นการแสดงภาษากาย)
ปมของ Mr. Fox ปากอ้างว่ากลัวหมาป่า พอแค่ได้ยินเรียกก็ขนหูลุกชูชันตื่นตัว กระนั้นเมื่อได้พบเจอเข้าตัวจริงช่วงท้ายกลับพูดชื่นชมจนน้ำตาหยดไหล แม้สื่อสารกันไม่รู้เรื่อง แต่แค่ยกมือก็เข้าใจกัน
หลายคนคงไม่เข้าใจการมีอยู่ของช็อตนี้ช่วงท้าย จะใส่เข้ามาทำไมเหมือนไม่ได้มีประโยชน์อะไร? นี่เป็นฉากที่ก็มีคนสัมภาษณ์ถาม Anderson พี่แกไม่ยอมอธิบายแต่บอกว่า ไม่มีวันตัดออกแน่นอน ซึ่งก็มีคนให้คำอธิบายได้อย่างน่าสนใจ
หมาป่าเปรียบได้กับสัตว์ป่าที่มีความบริสุทธิ์แท้ ใช้ชีวิตด้วยสันชาติญาณพูดคุยด้วยภาษาใดๆไม่รู้เรื่อง, ขณะที่สุนัขจิ้งจอกมีลักษณะลูกครึ่งพันธุ์ทาง พวกมันมีส่วนผสมระหว่างสัตว์ป่ากับสามารถอาศัยอยู่ร่วมพึ่งพิงพากับมนุษย์ และการยกมือให้กัน นั่นสัญลักษณ์ของความเป็นพี่น้องพ้องวงศ์เผ่าพันธุ์สุนัขเหมือนกัน
ผู้กำกับ Anderson ได้บัญญัติศัพท์ใหม่ ‘Cuss’ เป็นคำสถบสาปแช่ง (Cursing) ถือว่าหยาบคาย หลบลู่กันและกัน ไม่สมควรพูดซึ่งๆหน้ากับผู้อื่น (โดยเฉพาะเจ้าหมาป่า), มีนักข่าวถามถึงแรงบันดาลใจ Anderson บอกลืมจุดเริ่มต้นไปแล้ว แต่คงเป็นขณะกำลังครุ่นคิดค้นหาคำเหมาะสม แล้ว Cuss ดันออกเสียงได้คล้องจอง ลงตัวพอดี
